Friday, July 3, 2020

घर बाहिर निस्कन एसएमएस

अनुभव श्रृंखला 

                       पुष्पा मिश्र
उपसभापति, नेपाली जनसम्पर्क समिति, साइप्र्रस 

लकडाउनकै बेला थियो । म काममा थिएँ । मोबाइलमा एउटा म्यासेज आयो । म्यासेज यस्तो थियो कि, म्यासेज पढेपछि मेरो मन चिसो भयो । छट्पटि भए जस्तो भयो । म्यासेजमा भनिएको थियो, दिदी तपाई कता हुनुहुन्छ, हामीले खाना नखाएको दुई– तीन दिन भै सक्यो, हामीलाई दिने भनेको सहयोग आज आउँछ ?’ वास्तवमा यो प्रश्नले म विचल्लित भएँ । आँखा रसाए । यहाँ पढ्न आउने विद्यार्थी प्राय सबैले मलाई दिदी भन्नुहुन्छ । उहाँहरूले त्यसो भन्दा मलाई आफ्नै घरका भाइ बहिनीले भने जस्तै लाग्यो । एउटा भाइरसले ल्याएको संकटको असर सम्झेर विरक्त भएँ । 
धेरै खर्च पनि गर्नु नपर्ने, प्रक्रिया पनि लामो नहुने भएकाले साइप्रस विद्यार्थीहरूको रोजाइमा पर्ने ठाउँ हो । यहाँ आएपछि ६ महिनासम्म काम गर्न पाइन्न । अर्को कुरा यहाँ, ६ महिनामात्रै व्यवसाय सञ्चालन हुन्छन् । विद्यार्थीलाई सामान्य अवस्था पनि रोजगारी पाउन गाह्रो छ । पाएकाहरूको पनि लकडाउनका कारण अहिले रोजगारी गुमेको अवस्था छ । त्यसैले, साइप्रसमा लकडाउनका कारण धेरै विद्यार्थी प्रभावित भए । अन्य देशका नेपाली जनसम्पर्क समितिहरूसँग समन्वय गरेर यहाँका दुई सय जना विद्यार्थीलाई राहत उपलब्ध गरायौं । उहाँहरू जहाँ बस्नु भएको छ, त्यहीँ खाद्य सामग्री पु¥याइदिएका थियौं । दोस्रा चरणको राहत वितरण गर्ने  योजना बनाइरहेका छौं । विद्यार्थी भाइबहिनीहरू कामविहीन हुनुहुन्छ । केही बिरामी पनि हुनु भएको छ भन्ने खबर पाएका छौं । त्यसैले दोस्रो चरणको राहतको तयारी गरेका हौं । झण्डै एक महिना जति अघि हुँदो हो, भारतमा नेपाली भोकभोकै भन्ने समाचार पढेको थिएँ । त्यो समाचार पढेपछि मलाई रातभर निन्द्रा लागेन । नरमाइलो लाग्यो । भारतको जनसम्पर्क समितिसँग सम्पर्क गरे निजी तवरले त्यहाँका २० जनालाई सहयोग गरेँ । 
नेपाली जनसम्पर्क समिति साइप्रसले पुष्पाकै नेतृत्वमा विभिन्न रास्ट्रहरूबाट आर्थिक सहयोग जुटाइ नेपाली कांग्रेसका प्रवक्ता विश्वप्रकाश शर्मामार्फत नेपाली वैज्ञानिक माहावीर पुनको रास्ट्रिय आविष्कार केन्द्रलाई आर्थिक सहयोग हस्तान्तरण गरेको छ । 

जिम्मेवार नागरिक, कतव्र्यवोध गर्ने सरकार 

साइप्रसमा मार्च महिनाबाट लकडाउन सुरु भएको हो । बेलायतबाट एकजना डाक्टर कामको सिलसिलामा यहाँ आउनुभयो, त्यसपछि उहाँले काम गर्ने अस्पतालका कर्मचारीहरू संक्रमित भए । त्यसपछि विस्तारै साइप्रसमा कोभिड–१९ को संक्रमण फैलिन सुरु भएको थियो । यहाँ अहिलेसम्म कोभिडका कारण नेपालीको मृत्यु भएको छैन । अन्य देशको तुलनामा यहाँ संक्रमण र मृत्युदर कम छ । 
संक्रमित कम हुनुको मुख्य कारण सरकारको स्पष्ट नीति र नियम नै हो । यहाँको सरकार यति धेरै जिम्मेवार भयो कि नागरिकको सुरक्षासहित सहजतालाई केन्द्रमा राखेर काम ग¥यो । जनतालाई अप्ठ्यारो पर्छ भनेर सपुर मार्केटहरू, तरकारी बजार र साना रेष्टुराँहरू सावधानी अपनाएर सञ्चालन गर्न दिइएको थियो । तर, घरबाट बाहिर निस्कन  निश्चित नियम पालना गर्नुपथ्र्यो । सरकारले मोबाइल नम्बर उपलब्ध गराएको थियो । त्यो नम्बरमा बाहिर निस्कनु पर्ने कारण स्पष्ट खुलाएर एसएमएस पठाउनु पथ्र्यो । एसएमएसको जवाफ आएपछि मात्रै बाहिर निस्कन पाइन्थ्यो । बाहिर निस्कँदा मास्क र पञ्जा अनिवार्य लगाउनु पथ्र्यो । काम सकेर तोकिएकै समयमा फर्कनुपथ्र्यो । यहाँका नागरिक पनि साह्रै अनुसासित । हुँदैन भनेपछि नगर्ने । नियम पालना गर्नुपर्छ भनेपछि कुनै हालतमा पनि नतोड्ने । सरकार र नागरिकको प्रयासले नै अहिले अवस्था सामान्य बन्दै गएको छ । सार्वजनिक यातायातहरू खुलेका छन् । सार्वजनिक यातायातमा चढ्न अहिले पनि मास्क र पञ्जा अनिवार्य छ । 
साइप्रस सरकारले कतव्र्यवोध गरेको अनुभव भयो । नेपालको समाचार बारे हामी यहाँबाट अपडेट भइरहेका हुन्छौं । नेपाल सरकार र यहाँको सरकार तलुना गर्छौ । त्यहाँको अवस्था पढ्दा र सुन्दा निराश भइन्छ । अवसरको खोजीमा आएका देशमा नागरिकप्रतिको संवेदनशीलता देख्दा गर्व लाग्छ । सावधानी अपनाउन रेडियो टेलिभिजनबाट निरन्तर सूचना प्रवाह भइरहेको हुन्थ्यो । पुलिस प्रशासन पनि त्यत्तिकै सहयोगी र उत्तरदायी  । जनतालाई अप्ठ्यारो पर्ला भनेर सधैं चनाखो भइरहेका हुन्थे । 
साइप्रसमा जो केयर गिभर, डोमेस्टिक वर्करको रूपमा आउनु भएको छ, उहाँको रोजगारदाताको नै निधन हुँदा पनि अर्को कम्पनीमा काम गर्न पाउने अवस्था हुन्छ । एउटामा नभए अर्को, अर्काैमा नभए अर्कोमा काम पाइन्छ । तीन वटासम्म कम्पनीमा ट्रान्स्फर हुन सकिन्छ । अस्थायी रूपमा होटेल, रेष्टुराँमा काम गर्नेहरूले रोजगारी गुमाएको अवस्था हो । उहाँहरू अप्ठ्यारोमा हुनुहुन्छ । कानुनी रूपमा काम बलियो भएर काम गर्नेहरूलाई तीनसम्मको तलब दिइएको छ । 

नेपाल फर्कन मन भएन 

सुरु सुरुमा यहाँ भोगेको अप्ठ्यारोका कारण नेपालीहरू घर फर्कन आतुर हुनुहुन्थ्यो । विदेशमा भएकालाई नेपाल फर्काउने नेपाल सरकारले निर्णय अनुसार जब दूतावासबाट खबर आयो, त्यतिबेला झण्डै पाँच सयले निवेदन दिनुभएको थियो । तर सरकारले तोकेको हवाई टिकटको रेट अत्यन्तै महँगो भएको र नेपाल पुगेपछि पनि क्वारेन्टिनमा आफ्नै खर्चमा बस्नुपर्ने निर्णय सुनेपछि उहाँहरूको नेपाल फर्कर्ने मन भएन । घर फर्कर्ने आफ्नो निर्णय बदल्नु भएको जानकारी पाएको छु । मात्रै  ८२ जनाले नेपाल फर्कर्ने कुरा गर्नुभएको छ, तर पनि एकिन भैसकेको छैन् । 

साइप्रससम्मको यात्रा 

झापाकी पुष्पा मिश्र व्यवसायका कारण काठमाडौंमा बस्थिन् । कुलेश्वरमा उनको औषधि पसल थियो । जब २०७२ वैशाख १२ गते नेपालमा ठूलो भूकम्प गयो, उनी निराश भइन् । औषधि व्यवसाय पनि सोचे जस्तो भएन । त्यसैले साइप्रसको यात्रा तय गर्ने निधो गरिन् । व्यवसाय भाइलाई जिम्मा लगाइन् । नर्सिङ विषय पढेकी उनी अहिले साइप्रसमा ‘यल्डर’हरू राख्ने केयर सेन्टरमा कार्यरत छिन् । पाँच वर्षअघि साइप्रस पुगेकी उनी केही समय नेपाली जनसम्पर्क समितिको सदस्यको रूपमा काम गरिन् । सन् २०१९ मा भएको अधिवेशनबाट उनी उपसभापतिमा निर्वाचित भइन् । 


No comments:

Post a Comment